Influencer marketing to obecnie jeden z najchętniej wykorzystywanych sposobów na budowanie widoczności marki w sieci. Coraz popularniejsza forma promocji to strzał w dziesiątkę dla firm kierujących ofertę do osób, które przed zakupem szukają opinii w Internecie. Wraz ze wzrostem zainteresowania tego typu rekomendacjami zaczęły pojawiać się nieprawidłowo oznakowane treści na portalach społecznościowych. Zapobiec takim praktykom próbuje UOKiK, który wydał wytyczne dotyczące oznaczania reklam przez twórców w Social Mediach. Zapoznaj się z naszym podsumowaniem i dowiedz się więcej.
Spis treści
1. Wytyczne UOKiK – czego dotyczą i do kogo są kierowane?
2. Rekomendacje UOKiK – kluczowe kwestie
2.1 Współpraca komercyjna
2.2 Sposoby oznaczania reklamy
2.3 Autopromocja, paczki PR i prezenty
3. Jak oznaczać reklamy w mediach społecznościowych? Podsumowanie 6
Wytyczne UOKiK – czego dotyczą i do kogo są kierowane?
Jeszcze do niedawna powszechną praktyką było nieoznaczanie współprac reklamowych w mediach społecznościowych. Twórcy internetowi (określani mianem influencerów) albo nie informowali odbiorców o tym, że konkretne treści są sponsorowane, albo dodawali do postów (często w sposób niezwykle dyskretny) takie dopiski jak „współpraca” czy „ad”.
Tego rodzaju działania były efektem przekonania, że siłą influencer marketingu jest naturalność i nienatarczywość reklamy. To zaś wynikało z faktu, że nie istniały wcześniej żadne przepisy określające zasady współpracy marek z twórcami online oraz nie ustalono dozwolonych sposobów promowania produktów lub usług w mediach społecznościowych.
Aby zapobiec takim zjawiskom jak np. kryptoreklama (reklama ukryta) czy scam (działanie wprowadzające kupujących w błąd), Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował zestaw zaleceń określających sposób oznaczania treści reklamowych w Social Mediach. Wytyczne są kierowane m.in. do:
- influencerów,
- reklamodawców,
- agencji PR i marketerów,
- obecnych i przyszłych konsumentów,
- przedsiębiorców planujących tego typu promocję.
W rekomendacjach wydanych przez Prezesa UOKiK znajdziemy poza definicjami i regulacjami prawnymi również instrukcję prawidłowego oznaczania reklam np. ze względu na formę czy czas współpracy. Zalecenia dotyczą też autopromocji i paczek PR-owych. Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych informacji zawartych w dokumencie.
Rekomendacje UOKiK – kluczowe kwestie
Współpraca komercyjna
Zastanawiasz się, jakie posty należy oznaczać jako reklamę w mediach społecznościowych? Zgodnie z przygotowanymi rekomendacjami UOKIK będą to wszystkie materiały mające na celu promocję produktu lub usługi, za które twórca otrzymał korzyść materialną lub finansową. Treści komercyjne muszą być odróżnione od wpisów neutralnych.
Zapamiętaj: należy jednoznacznie wskazać, że opublikowany materiał jest sponsorowany i został przygotowany na zlecenie konkretnej marki.
Współprace komercyjne mogą się od siebie różnić m.in. czasem trwania, sposobem zawarcia umowy, wpływem reklamodawcy na materiał czy formą wynagrodzenia. W przypadku ostatniego punktu poza rozliczeniem pieniężnym będą to również:
- produkty o dużej wartości,
- zniżki, vouchery lub bonusy,
- sponsoring działalności,
- rozliczenie w formie usługi,
- zyski z linków afiliacyjnych czy publikacji kodów promocyjnych,
- pokrycie kosztów wzięcia udziału w wydarzeniu (np. zwrot za dojazd).
Mimo wytycznych nadal nie wiesz, czy Twoja treść stanowi reklamę? Lepiej ją oznacz! Tak wynika ze „złotej zasady” zawartej w rekomendacjach. Nawet jeśli zamieszczona w przygotowanym materiale opinia jest negatywna.
Ważne: influencer musi oznaczyć reklamę, również kiedy podjął współpracę za pośrednictwem prywatnych wiadomości np. na Instagramie lub gdy jest ambasadorem marki i udostępnia wiele treści sponsorowanych. Są też jednak wyjątki – np. w przypadku przedpremierowego testowania produktu wystarczy poinformować obserwatorów o tym, że towar został udostępniony bezpłatnie przez konkretną firmę z koniecznością zwrotu.
Sposoby oznaczania reklamy
Najważniejszą część rekomendacji stanowi ta opisująca sposoby oznaczania reklamy w Social Mediach.
Co do zasady, materiały tworzone w mediach społecznościowych w ramach współpracy komercyjnej muszą być jednoznacznie, czytelnie oraz w sposób zrozumiały dla każdego użytkownika wyróżnione. Zarówno osoby odwiedzające kanał po raz pierwszy, jak i stali obserwatorzy influencera muszą być w stanie zauważyć oznaczenie reklamy w poście.
Odbiorca powinien rozpoznać sponsorowane treści już na pierwszym etapie zapoznawania się z nimi na różnych urządzeniach (mobilnych i stacjonarnych). Konieczne jest też konkretne wskazanie nazwy marki, z którą została podjęta współpraca. Nie można pozostawić wątpliwości co do charakteru przekazu, dlatego dla materiałów reklamowych rekomendowane są takie oznaczenia jak np.:
- [reklama] lub #reklama,
- [współpraca reklamowa] lub #WspółpracaReklamowa,
- [post sponsorowany] lub #PostSponsorowany,
- płatna współpraca z marką XYZ,
- reklama marki XYZ.
Należy na tym etapie wspomnieć, że jedną z kluczowych wskazówek UOKiK jest oznaczanie dwupoziomowe. W tym celu należy wykorzystać zarówno funkcjonalności platformy, jak i zastosować oznaczenia we własnym zakresie np. w filmach, na grafikach czy w opisach.
A czego należy unikać? Pamiętaj, że oznaczenie materiału reklamowego nie może:
- mieć koloru zlewającego się z tłem,
- zostać umieszczone w niewidocznym miejscu,
- zawierać niejednoznacznych określeń o charakterze treści,
- wykorzystywać małej i niewyraźnej czcionki z błędami ortograficznymi,
- być napisane w innym języku niż polski (jeśli profil jest prowadzony po polsku).
W przeciwnym razie może zostać uznane za nieczytelne i wprowadzające w błąd.
Chcesz opublikować reklamę w Social Mediach? Sprawdź najpierw, czy poza promowaną marką wskazałeś w materiale w sposób czytelny i zrozumiały dla odbiorców komercyjny charakter treści – także przy wykorzystaniu funkcjonalności platformy.
A jeśli potrzebujesz dodatkowej pomocy, to UOKiK udostępnił już darmowe narzędzie, które ułatwi oznaczanie prezentów, autopromocji czy 
lub Instagramie. Jest to filtr AR o nazwie #OznaczamReklamy.
Instrukcja korzystania z filtra AR – źródło UOKiK
Autopromocja, paczki PR i prezenty
Zgodnie z najnowszymi przepisami nawet promując własne produkty lub usługi, musisz oznaczać treść reklamową.
Polecasz napisaną przez siebie książkę czy e-book? Zachęcasz do skorzystania z planów dietetycznych? A może oferujesz stworzone własnoręcznie świece zapachowe lub biżuterię? Wszystkie materiały o wspomnianej tematyce opublikowane w Social Mediach muszą zostać wyróżnione jako autopromocja. W opracowaniu UOKiK znajdziesz konkretne instrukcje i przykłady.
Podobne zalecenia dotyczą unboxingu. Z pewnością choć raz udało Ci się obejrzeć filmik czy zobaczyć zdjęcia, gdzie influencerzy pokazywali zawartość otrzymanych paczek – oczywiście bez informowania o ich pochodzeniu. Takie praktyki są już jednak zabronione!
Materiał dotyczący podarunku o niedużej wartości należy oznaczyć jako PREZENT, w innych przypadkach będzie to już WSPÓŁPRACA REKLAMOWA. Na formę publikacji ma również wpływ częstotliwość otrzymywania paczek PR – regularne przyjmowanie podarków od firmy ma już charakter komercyjny, o czym muszą zostać poinformowani odbiorcy profilu.
Jak oznaczać reklamy w mediach społecznościowych? Podsumowanie
Twórcy działający w Social Mediach wraz z popularnością zyskują też sporą siłę oddziaływania na decyzje, opinie i poglądy swoich fanów. Dla wielu obserwujących stają się oni ekspertami w konkretnych dziedzinach. Nic więc dziwnego, że coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na inwestycję w influencer marketing, aby zyskać pośrednika między firmą a konsumentem.
Omówione w artykule rekomendacje były odpowiedzią na chaos oraz coraz większą liczbę nieuczciwych praktyk, które dotykały użytkowników mediów społecznościowych. Wspomniane zalecenia to forma usystematyzowania komercyjnych działań. Do ich stworzenia zaangażowano przedstawicieli branży m.in. Radę Reklamy. Zachęcamy do zapoznania się z materiałem źródłowym.
W ramach podsumowania przygotowaliśmy wskazówki, o czym należy pamiętać, prowadząc profil w Social Mediach:
- w materiałach wskazuj promowaną markę,
- oznaczaj treści jako reklamy, jeśli uzyskujesz za nie korzyści finansowe lub materialne,
- stosuj się do wytycznych i w odpowiedni sposób informuj o komercyjnym charakterze wpisu,
- zadbaj o to, aby oznaczenia były czytelne, jednoznaczne i widoczne na każdym urządzeniu,
- pamiętaj, że przepisy obowiązują niezależnie od formy współpracy czy rodzaju umowy,
- w przypadku wątpliwości zawsze oznaczaj posty sponsorowane – to złota zasada rekomendacji.
Prowadzisz własny biznes? Chcesz aktywnie działać w mediach społecznościowych? Nie możesz sobie jednak na to pozwolić ze względu na liczbę zobowiązań? Zajmij się rozwojem swojego biznesu, a firmowe Social Media powierz 
. Doradcy internetowi pomogą Ci zbudować zaangażowaną społeczność, zwiększyć widoczność firmy w sieci i pozostać w kontakcie z klientami.
Zamów darmową konsultację i zamień odbiorców w fanów Twojej marki!
